آشنایی با بیماری‌های نوپدید و باز پدید | علل بروز بعضی بیماری‌ها یا بازگشت بیماری‌های قبلی
تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۸۷۳۶۵
همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: بیماری‌های عفونی به طور مداوم سلامت انسان را تحت تأثیر قرار داده‌اند. از جمله طاعون که اروپا را در قرون وسطی گرفتار کرد، تب زرد و آنفلوآنزا که باعث بیماری همه گیر با بالاترین میزان مرگ و میر شد.
در قرن بیستم، با افزایش دانش و مداخلات بهداشت عمومی، بار بیماری‌های عفونی به‌ویژه در کشورهای پیشرفته‌تر کاهش یافت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دکتر علیجان تبرایی، استادتمام ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی گلستان درباره بیماری‌های نوپدید و باز پدید می‌گوید: «طی سالیان اخیر عفونت‌های متعددی در جمعیت‌های انسانی، حیوانات اهلی، حیات وحش، آبزیان و گیاهان ظهور و بروز یافته که مشکلات فراوانی را برای زندگی بشر ایجاد کرده است. ت
تا پنجاه سال پیش مردم تصور می‌کردند نبرد میان انسان و عوامل بیماری‌های عفونی (یعنی میکروب‌ها) پایان یافته و انسان پیروز این میدان بوده است. ولی همچنان بیماری‌های عفونی یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر انسان‌ها بوده و هست. »
به واسطه روند جاری ظهور و بروز این بیماری‌ها به نظر می‌رسد نزاع جهانی بشر با این عوامل به ویژه ویروس‌ها ادامه خواهد داشت. به گفته این ویروس شناس، مفهومی که امروزه از بیماری‌های نوپدید و بازپدید ویروسی می‌بینیم حاصل یک رابطه تکاملی مستقیم ناشی از تعامل و ارتباط نزدیک انسان با عوامل ویروسی مختلف است که در ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد، جای پای حیوانات به عنوان عوامل واسطه انتقال عفونت در میان است.
این حیوانات به عنوان میزبان واسطه، عمدتاً شامل پرندگان، جوندگان و خفاش‌ها هستند. نقطه مشترک این جانوران، زندگی مشترک در کنار یکدیگر همراه با جمعیت بسیار فراوان (در حد میلیون‌ها عدد) در یک منطقه محدود جغرافیایی است که به دنبال آن، سبب رشد و تکثیر میکروب‌ها و انتشار سریع و غیر قابل تصور آنها در این جمعیت جانوری خواهد شد.
بیماری‌های نوپدید و بازپدیددکتر تبرایی می‌گوید بیماری‌های نوپدید به آن دسته از بیماری‌ها گفته می‌شود که عامل بیماری زای آن در گذشته در جمعیت‌های انسانی یا منطقه جغرافیایی دیده نشده است و به عنوان بیماری جدید در جامعه منتشر می‌شود. مانند ویروس کرونا- سارس ۲ یا همان عامل کووید ۱۹.
در حالی که بیماری‌های بازپدید اشاره به ظهور عامل بیماری زای شناخته شده قبلی در یک منطقه جغرافیایی یا شناسایی مجدد بیماری با خارج شدن عامل آن از کنترل است. (مانند آنفلوآنزا که هر از گاهی با ظهور واریانت های جدید در دنیا همچنان تاخت و تاز می‌کند).
عوامل مؤثر بر افزایش بیماری‌های نوپدید و بازپدیدبه گفته استادتمام ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی گلستان، عوامل متعددی بر روند افزایش بیماری‌های نوپدید و بازپدید ویروسی طی سالیان اخیر مؤثر بوده‌اند که در سه قالب کلی عامل انسانی، طبیعی و ویروسی و ریز عوامل مربوطه شناخته می‌شوند.
در بررسی عامل انسانی، دو شاخص سیستم‌های اجتماعی و رفتارهای بشری با تغییر شرایط اثرگذاری شدیدی در نوپدیدی و بازپدیدی بیماری‌ها نقش داشته‌اند.
جهانی سازی با توزیع اقتصادها، جمعیت‌ها و کمپانی‌ها در اقصی نقاط دنیا، روند انتقال بیماری‌ها را تغییر داده است. گسترش شهرنشینی و مهاجرت از روستاها و تجمع انسان‌ها عامل دیگر انسانی دراین زمینه بوده است.
نظام‌های اقتصادی جدید و حتی در اشکال غیر قانونی قاچاق دام و مواد غذایی آلوده نیز اثر ویران کننده‌ای بر گسترش بیماری‌ها داشته است. از دیگر عوامل انسانی گسترش مسافرت‌ها و صنعت توریسم، جنگ، منازعات و قحطی‌ها، تجمعات متعدد انسانی، شکار و تغذیه حیوانات وحشی، سیستم ضعیف پایش بیماری‌ها، نظام بهداشتی شکننده کشورها و فقر بهداشتی جوامع به ویژه در حوزه آب بهداشتی و واکسیناسیون هستند که به شدت در این خصوص تاثیرگذارند.
دکتر علیجان تبرایی می‌گوید در حوزه عوامل تاثیرگذار طبیعی و محیطی می‌توان از تغییرات آب و هوایی، جنگل زدایی برای کشاورزی، حضور جوندگان در مزارع در کنار انسان‌ها، تهاجم انسان به حیات وحش، حضور انسان در مناطق بکر حیات وحش و ساخت سدها و تاسیسات مشابه در تغییر توازن زیست طبیعی و در نهایت، تغییر الگوی بیماری‌های ویروسی نام برد.
ویروس‌ها؛ اصلی‌ترین عامل تاثیرگذار بر بیماری‌های نوپدید و بازپدیدبه گفته این ویروس شناس، عامل ویروسی به عنوان اصلی‌ترین شاخصه تاثیرگذار در بسط و گسترش بیماری‌های نوپدید و بازپدید ویروسی با بازآرایی‌های ژنی و جهش‌های نقطه‌ای؛ به ویژه در گروه‌هایی از ویروس‌ها شامل ویروس‌های دارای ژنوم آران ای (RNA) بیشتر دیده می‌شود.
در حقیقت ۷۰ در صد عوامل بیماری‌های نوپدید و بازپدید، ویروس‌های RNA دار هستند. هر چند به شدت اثر عوامل میزبانی، انسانی و محیطی در ایجاد تغییرات در ویروس‌ها موثرند که در طول تاریخ می‌توان این اثر را در گسترش، اپیدمی و پاندمی بیماری‌های ویروسی که بلا استثنا قرن اخیر به عفونت‌های ویروسی در کنار دیگر عوامل عفونی تعلق دارد مشاهده کرد.
روند بیماری‌های نوپدید و بازپدیددکتر تبرایی می‌گوید اگر بخواهیم به روند بیماری‌های نوپدید و بازپدید در گستره پاندمی یا اپیدمی‌های منطقه‌ای طی بیست سال اخیر بپردازیم می‌توان به موارد زیر پرداخت که به شدت علاوه بر سلامت انسان‌ها، ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... دنیا را به صورت منطقه‌ای یا جهانی تحت تأثیر قرار داده است.
این روند در سال ۲۰۲۲ با پاندمی أبله میمونی (Mpoxvirus) و اپیدمی‌های منطقه‌ای آنفلوآنزای پرندگان، تب دانگ و ماربورگ خود را نشان داد که به دنبال موارد مشابه سال ۲۰۲۱ با آنفلوآنزای پرندگان و ویروس ماربورگ و بعضی ویروس‌های کمتر شناخته شده بوده است.
در سال ۲۰۲۰ ویروس چیکن گانیا به عنوان یک عامل شناخته شده مطرح بوده و در سال ۲۰۱۹ که با پاندمی فراگیر و اثرگذار سارس کروناویروس ۲ جهان تجربه فراموش نشدنی را مشاهده کرد.
همچنین با ویروس‌های دیگر همچون آنفلوآنزای پرندگان، ویروس تب دنگی، ویروس وست نیل، انسفالیت کنه‌ای و ویروس تب دره ریفت نیز روبه رو هستیم. در سال‌های قبل هم ویروس‌های سارس کرونا ویروس ۱، ویروس مرس، ویروس تب لاسا، آنفلوآنزای اچ ۱ ان ۱ و ... را داشته‌ایم.
بدیهی است آنچه امروزه مهم است تلاش برای کنترل عوامل تاثیرگذار سه گانه مذکور در گسترش بیماری‌های نوپدید و بازپدید با پایش مستمر ویروس‌های در گردش، تحقیق و تولید داروها و واکسن‌های جدید و مؤثر و یافتن راهکارهایی برای مدیریت آنها ست.
کد خبر 775213 برچسب‌ها کرونا بیماری - آنفلوآنزا بیماری - مالاریا بیماری - ویروس پزشکیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: بیماری های عفونی آنفلوآنزا واکسیناسیون بیماری های ویروسی کرونا بیماری آنفلوآنزا بیماری مالاریا بیماری ویروس پزشکی بیماری های نوپدید و بازپدید بیماری های عفونی بیماری ها انسان ها ویروس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۸۷۳۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این دو عامل احتمال پارکینسون را افزایش می دهد
مدت‌هاست که مشخص شده است قرار گرفتن در معرض آفت‌کش‌های کشاورزی می‌تواند تا حد زیادی احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.
به گزارش مدیسن نت، تحقیقات تازه ژنتیکی اکنون افرادی را که ممکن است آسیب پذیرترین وضعیت در این خصوص داشته باشند نشان می‌دهد.
تیمی در دانشگاه کالیفرنیا، اطلاعات ژنتیکی ۸۰۰ بیمار پارکینسونی را که در مرکز کشاورزی آن ایالت، زندگی و کار می‌کنند، بررسی کردند.
محققان خاطرنشان کردند که بسیاری از این افراد حداقل یک دهه قبل از ابتلا به این بیماری در معرض ۱۰ آفت کش مورد استفاده در محصولات پنبه قرار داشتند و برخی از بیماران تا سال ۱۹۷۴ در معرض این بیماری بودند.
آنها انواع ژن‌های مرتبط با لیزوزوم‌ها، بخش‌هایی از سلول‌ها که ضایعات سلولی را تجزیه می‌کنند، تقویت کردند.
دکتر «برنت فوگل»، استاد نورولوژی و ژنتیک انسانی، توضیح داد که اختلال در عملکرد لیزوزومی مدت‌هاست با ظهور پارکینسون مرتبط است.
این مطالعه نشان داد که انواع مرتبط با فرآیندهای لیزوزومی در بیمارانی که مدت طولانی در معرض آفت کش‌ها قرار داشتند بیشتر بود.
به نظر می‌رسد که این گونه‌های ژنی با عملکرد مناسب پروتئین تداخل داشته باشند. به گفته محققان، این نشان می‌دهد که دفع نابهنجار ضایعات در سلول می‌تواند یکی از دلایل زمینه‌ای پارکینسون باشد که در کنار قرار گرفتن طولانی در معرض آفت کش‌ها رخ می‌دهد.
همانطور که ترکیبات سمی- از جمله پروتئینی به نام آلفا سینوکلئین، که مدت‌ها با پارکینسون مرتبط است- در سلول‌های مغز ساخته می‌شوند، می‌توانند در آنچه که به نام اجسام لویی در بافت‌ها شناخته می‌شوند، نیز تشکیل شوند. محققان خاطرنشان کردند که تجمع جسم لویی یکی از مشخصه‌های پارکینسون در مغز است.
فوگل در بیانیه خبری دانشگاه گفت: «این مطالعه از این فرضیه حمایت می‌کند که استعداد ژنتیکی ناشی از تغییرات جزئی در ژن‌هایی است که با عملکرد لیزوزومی مرتبط هستند.»
وی افزود: «به صورت روزانه، این گونه‌ها تأثیر زیادی ندارند. اما تحت استرس مناسب، مانند قرار گرفتن در معرض برخی آفت کش‌ها، ممکن است از بین بروند و به مرور زمان منجر به ابتلا به بیماری پارکینسون شوند. به این حالت تعامل ژن-محیط زیست گفته می شود».
فوگل گفت: «داده‌هایی برای بسیاری از اختلالات رایج وجود دارد که نشان می‌دهد تأثیرات محیطی بر توسعه این بیماری‌ها تأثیر می‌گذارد، اما ما هنوز راه خوبی برای اندازه‌گیری این تأثیر یا تعیین اینکه چه کسی به‌طور خاص در معرض خطر است، نداریم».
منبع: خبرگزاری مهر
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است